CEO1) Herhangi bir maddenin özellikle ticaret malının birleşiminin anlaşılması, saflık derecesinin tespit edilmesi, bozulma veya hile durumlarının meydana çıkarılması için yapılan analiz. Mesela yemek yağının serbest asit muhteviyatının ne mertebede olduğunun bulunması için yapılan iyot indisi deneyi gibi.
2) Bazı kanunların uygulanması veya ileri sürülen bazı fikirlerin doğruluk derecesinin tespiti için yapılan işlemler. Mesela gaz kanunlarından birini laboratuvarda talebelere yaptırıp sonuçlarının kanuna uygun olduğunu göstermek için yapılan işlemler. araştırma bakımından ise, demirin paslanmasında nemin rolünü incelemek için nemli ve nemsiz ortamlarda paslanma derece ve hızının tespiti için yapılan deneyler misali.
Sözlükte "deney" ne demek?
1. Bilimsel bir gerçeği göstermek, bir yasayı doğrulamak, bir varsayımı kanıtlamak amacıyla yapılan işlem, tecrübe.
2. Deneyim, tecrübe.
Cümle içinde kullanımı
Herkesin kendi deneyi ile bildiği bir gerçek vardır.
- H. Taner
Deney kelimesinin ingilizcesi
adj. experimental, pilot
n. experiment, test, proving
Deney nedir? (Felsefe)
Bilgi edinmeyi (-^ Bilgi edinme/bilgi) ve gerçeğin dönüştürülmesini sağlayan, temel yöntemsel araç bilimsel amaçlı pratik faaliyet.
Deneyin salt gözleme kıyasla en belirgin özellikleri, onun aktif karakterinde yatar bu özellikler, araştırılacak fenomenin bozucu etkilerden geniş ölçüde arındırılması, doğal ve yapay koşullar altında incelenebilmesi, incelemenin istendiğince yinelenebilmesi ve deneye tabi tutulan fenomenin kendi öğelerine ayrıştırılabilmesidir. Deney, her zaman belli bilimsel önbilgilere dayanır, bilimsel varsayımları doğrulamak yada çürütmek ve nesnel yasaların bir fenomen üstündeki etkileri hakkında ayrıntılı bilgi edinmek için yapılır. Bu anlamda deney, her aşamada teorik düşünceyle yakın bir bağ kuran pratiğin özgül bir biçimidir. Deney, sadece doğa araştırmalarında kullanılan temel bir bilgi edinme aracı olmayıp, sosyalist toplumda toplumsal ilişkilerin araştırılmasında ve bu ilişkilerin pratikte dönüşüme uğratılmasında başvurulması zorunlu bir araçtır.
